Επειδή ο επαναλαμβανόμενος τελευταίως στην τοπική ειδησεογραφία τίτλος «Δωρεά του Μητροπολίτη» στο Νοσοκομείο» αντί του κυριολεκτικού και αντικειμενικά ορθού «Δωρεά του Αντιφυματικού Αγώνα», θεωρούμε υποχρέωσή μας, χάριν της ιστορικής δεοντολογίας καθώς και αυτής της μνήμης των πραγματικών δωρητών, να σημειώσουμε τα ακόλουθα.
Η προσφορά εκ μέρους των Φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων της Χίου για κοινωφελείς σκοπούς δεν συνιστά, όπως και άλλοτε επισημάναμε, προσωπική δωρεά του εκάστοτε έχοντος τη διαχείριση αυτών, αλλά υποχρέωση αυτού απορρέουσα από τη βούληση των ευγενών δωρητών. Τούτο ίσχυε στη νήσο μας καθ’ όλο το μακρό διάστημα της διαχειρίσεως των Φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων υπό της Δημογεροντίας, όπως επίσης και επί των τοπικών Μητροπολιτών στους οποίους περιήλθε στα νεότερα χρόνια η διαχείριση αυτών.
Η «προσωποποίηση» σημειώθηκε για πρώτη φορά στα Χιακά χρονικά επί της αρχιερατείας του προηγούμενου μακαριστού Μητροπολίτη, σε σημείο μάλιστα που να δίδεται το όνομά του (π.χ. «Διονύσειο» κ.τ.ό.) σε καθιδρύματα ανεγερθέντα με δωρεά Φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων σε γη ή και σε χρήματα. Η πρωτόγνωρη αυτή πρακτική προσέλαβε περαιτέρω ευρύτερη διάσταση, ώστε σε εντοιχιζόμενες τότε πλάκες ανεγειρόμενων ή ανακαινιζόμενων ναών, παρεκκλησίων, εκκλησιαστικών αιθουσών και κωδωνοστασίων να αναγράφεται η χρονολογία και το όνομα του δωρητή, και εν συνεχεία με γράμματα διπλάσια ή και τριπλάσια σε μέγεθος το όνομα του ιεράρχη του διενεργήσαντος τη σχετική με τα εγκαίνια αυτών τελετή.
Επειδή η ως άνω πρακτική είναι παντελώς ξένη στην ιστορική παράδοση της Χίου και συνάμα δεν συνάδει με την περί φιλανθρωπίας δεοντολογία, θα συμφωνήσουμε αναμφίβολα όλοι μας ότι ενδείκνυται να αποφεύγεται η παραπέμπουσα σε αυτή μη κυριολεκτική φρασεολογία.
Κ.Ε.Φραγκομίχαλος
